ارزیابی تحقق مکان معاصر شهری برمبنای رویکرد میان فرهنگی؛ نمونه موردی نوار ساحلی کیانپارس غربی شهر اهواز

نوع مقاله : مستخرج از پایانامه

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استادیارگروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

از آنجا که هر فعالیتی در تصور انسان صورت می‌گیرد، اساساً متکی به فرهنگ است و آن فعالیت تابع خصوصیات فرهنگی جامعه است و این امر در فضاهای شهری مطرح است. هر ناحیه فرهنگی دارای یک مرز (فیزیکی، سیاسی یا فرهنگی) است. استان خوزستان از دیر باز تا کنون با گویش‌ها، آیین‌ها و خرده فرهنگ‌های گوناگون تیراژه‌ اقوام بوده است. بر این اساس هدف این پژوهش در ارزیابی چند مقوله محوری اعم از مکان معاصر شهری، ابعاد میان فرهنگی و نوار ساحلی کیانپارس غربی شهر اهواز است. جامعه آماری پژوهش، ناحیه یک از منطقه دو شهر اهواز با جمعیت 4957 نفر می باشد که به روش جدول مورگان، تعداد 355 نفر اعم از زن و مرد به روش تصادفی ساده جهت پاسخگویی به ابزار پژوهش، انتخاب شدند. به منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌سازی معادلات ساختاری بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد مکان معاصر شهری با رویکرد میان فرهنگی مفهومی دو وجهی با ابعاد مختلف است. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات انجام گرفته، ابعاد بینافرهنگی مکان شامل رویدادی، تعاملی-تکاملی، جذب و ماندگاری در قالب دو مفهوم ارتباط و معنای میان فرهنگی در زمینه مکان معاصر شهری با ابعاد رفتار و فعالیت، کیفیت محیطی، رضایت مکانی بررسی شده و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS, PLS-SMART3 به صورت ترکیبی به آزمون فرضیه ها و سپس ایجاد مدل پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین متغیر مستقل میان فرهنگی با متغیر وابسته مکان معاصر شهری رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.

تازه های تحقیق

تجزیه و تحلیل داده ها

در این پژوهش برای جمع­آوری اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده شده است.  

جهت تجزیه و تحلیل داده­های جمع­آوری شده از هر دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردیده، همچنین جهت توصیف متغیرهای پژوهش در قالب جدول و نمودار و همچنین توصیف کلی وضعیت پاسخگویی به سوالات پرسشنامه در قالب آمار توصیفی از نرم­افزارهای  SPSS, PLS, EXCLEاستفاده شده است. در قسمت آمار استنباطی نیز برای تحلیل داده­های پژوهش جهت داوری در مورد فرضیات پژوهش پس از مشخص شدن نرمال بودن یا نبودن داده­ها به تناسب از آزمون­های همبستگی، آنوا، تی و رگرسیون استفاده شده است.

6-1-یافته­های توصیفی متغیرهای جمعیت­شناختی

نتایج پژوهش در ارتباط با وضعیت سنی پاسخگویان نشان داد که از کل پاسخگویان این پژوهش، کمترین سن 22 سال و بیشترین سن 57 سال بوده است، همچنین میانگین سنی شهروندان در این پژوهش 5/32 سال بوده است. حدود 71درصد از شهروندان مورد مطالعه در ناحیه یک از منطقه دو اهواز بومی و حدود 28  درصد از این شهروندان غیر بومی هستند. همچنین آماره­های استخراج شده در رابطه با سطح تحصیلات پاسخگویان، بیانگر این مطلب است که حدود 46 درصد از این پاسخگویان دارای تحصیلات تا دیپلم، و حدود 9 درصد دارای تحصیلات فوق لیسانس می باشند. حدود 70 درصد از پاسخگویان مورد مطالعه (بیشترین) سکونت و حدود 29 درصد پاسخگویان تا ده سال اقامت داشته اند. حدود 68 درصد از شهروندان مورد مطالعه مرد و حدود 31 درصد از این پاسخگویان زن هستند

6-2-آماره­های توصیفی ارزیابی پاسخگویان

جدول4- آمار توصیفی شرکت کنندگان در هر یک از شاخص ها

متغیر

تعداد

دامنه

حداقل

حداکثر

میانگین

چولگی

معیار ارتباط میان فرهنگی

355

18

10

17

02/20

365/0

معیار معنا میان فرهنگی

355

12

16

26

23/12

32/1

مکان معاصر شهری

355

22

7

34

19/14

753/0

برای ارزیابی و سنجش مکان معاصر شهری از شاخص میان فرهنگی استفاده شده است،  این متغیرها در مجموع متشکل از 23 گویه در سطح سنجش ترتیبی و در قالب طیف لیکرت و به شکل پنج گزینه­ای طراحی شده بود که بعد از جمع زدن گویه­های رتبه­ای، متغیری فاصله­ای بدست آمد، نمره 115 بیانگر بسیار بالا بودن و نمره 23 بیانگر بسیار پایین بودن سطح متغیر مستقل می­باشد. با توجه به جدول فوق می­توان چنین عنوان کرد که عامل و شاخص معیار ارتباط میان فرهنگی دارای بالاترین میانگین(02/20) است. همچنین یافته­ها نشان می­دهد که تمامی سطوح سه گانه از نظر پاسخگویان، بالاتر از حد متوسط قرار دارد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که از نظر پاسخگویان و شهروندان شاخص های رویدادی، تعاملی و تکاملی در بعد ارتباط میان فرهنگی در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز از بنیه نسبتا مناسبی برخوردار است.

 

نمودار1-آمار توصیفی شرکت کنندگان در هر یک از شاخص ها

6-3-توصیف شاخص بعد ارتباط میان فرهنگی از نظر پاسخگویان

جدول5- توصیف بعد ارتباط میان فرهنگی و تجمیع این ابعاد

تجمیع گویه

درصد

میانگین

انحراف معیار

خیلی زیاد

زیاد

متوسط

کم

خیلی کم

تعاملی تکاملی

15/40

2/42

0/16

10/2

00/0

71/3

895/0

رویدادی

32/40

00/37

01/17

13/10

00/0

60/3

954/0

نتایج جدول(5)، نشان می دهد که، بیشترین میانگین مربوط به شاخص تعاملی-تکاملی  با میانگین 71/3 بوده است، همچنین کمترین مقدار میانگین مربوط به شاخص رویدادی با میانگین 60/3 در ارتباط با توصیف ارتباط میان فرهنگی و تجمیع این ابعاد در بین پاسخگویان ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز است.

6-4-توصیف شاخص بعد معنا میان فرهنگی از نظر پاسخگویان

جدول6- توصیف شاخص بعد معنا میان فرهنگی و تجمیع این ابعاد

تجمیع گویه

درصد

میانگین

انحراف معیار

خیلی زیاد

زیاذ

متوسط

کم

خیلی کم

ماندگاری

0/19

7/42

3/19

0/7

34/2

21/3

759/0

جذب

2/24

2/36

16/14

00/22

5/3

72/2

02/1

نتایج جدول(6) نشان می دهد که، بیشترین میانگین مربوط به شاخص ماندگاری با میانگین 21/3بوده است، همچنین کمترین مقدار میانگین به شاخص جذب با میانگین 72/2 در ارتباط با توصیف شاخص معنا میان فرهنگی در بین پاسخگویان است. بنابراین در بین تمامی شاخص های میان فرهنگی، شاخص جذب در بین شهروندان از کمترین میانگین برخوردار است.

6-5-توصیف شاخص های سه گانه مکان معاصر شهری

جدول7-توصیف شاخص های سه گانه مکان معاصر شهری

گویه

درصد

میانگین

انحراف معیار

خیلی زیاد

زیاد

متوسط

کم

خیلی کم

شاخص رضایت مکانی

00/23

11/50

1/18

15/3

4/4

29/2

980/0

شاخص رفتار و فعالیت

1/44

7/18

6/13

1/10

4/3

02/3

756/0

شاخص کیفیت محیطی

3/30

1/31

6/17

3/18

1/2

30/2

01/1

نتایج جدول(7) نشان می دهد که، بیشترین میانگین مربوط به شاخص رفتار و فعالیت با میانگین 29/3 بوده است، همچنین کمترین مقدار میانگین مربوط به شاخص رضایت مکانی با میانگین 296/2 در ارتباط با توصیف شاخص های سه گانه مکان معاصرشهری از نظر می باشد. بنابراین از نظر پاسخگویان مهمترین عامل مکان معاصر شهری به ترتیب، شاخص های رفتار و فعالیت ، کیفیت محیط و رضایت مکانی است.

6-6-آزمون فرضیه ها

در این پژوهش سه فرضیه با کمک آمار استنباطی مورد آزمون قرار گرفته است. نوع آزمون فرضیه های پژوهش بر اساس نرمال بودن و نبودن متغیرهای پژوهش تصمیم گیری شده است. در ذیل فرضیه های پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است.

6-6-1-آزمون فرضیه اول

فرضیه اول پژوهش عبارت است از: به نظر می رسد بین بعد ارتباط میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز رابطه معناداری وجود دارد .

جدول8- ضرایب رگرسیون به ازای رگرسیون بعد ارتباط میان فرهنگی در دست یابی به مکان معاصر شهری

متغیر ملاک

متغیر پیش بین

ضرایب استاندارد بتا

T

سطح معناداری

مکان معاصر شهری

بعد ارتباط میان فرهنگی

421/0

21/102

0005/0

421/0= R

352/0 R Square=

35/13 F=

0005/0

جدول شماره(8)، معادله رگرسیون رابطه بین بعد ارتباط میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز نشان می دهد. مقدار ضریب همبستگی چندگانه میان متغیر مستقل مذکور و مکان معاصر شهری برابر 421/0 است. مقدار ضریب تعیین 352/0 بیان کننده تبیین 35 درصد از واریانس متغیر وابسته از نظر شهروندان است. مقدار 35/13=F و سطح معنی­داری 0005/0 رابطه معنی­دار آماری بین بعد ارتباط میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری را به تصویر می­کشد و بدین ترتیب مدل پژوهش تایید می­شود. از سوی دیگر مقدار ضرایب بتا نشان می­دهد که بعد ارتباط میان فرهنگی بر ایجاد مکان معاصر شهری تاثیر گذار است. بنابراین بین بعد ارتباط میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز از نظر پاسخگویان در ارتباط مستقیم می باشد.

جدول9-نتایج آزمون نسبت مدل

مدل

احتمال وارد شدن متغیر به ازای «لوگ لایکل هود[1]»

مقدار کای اسکوار[2]

درجه آزادی

معنی داری

مدل رهگیری

242/522

 

 

 

مدل نهایی

360/34

240/522

15

0005/0

جدول شماره(9)، نشان می دهد مقدار آمار کای اسکوار 240/522 که حاصل تفاوت مقدار مدل صفر و مدل نهایی است. کمتر از سطح معنی داری 01/ است و مدل نهایی توانسته است مدل صفر را بی اثر سازد و مدل مناسبی برای پیش بینی متغیر وابسته مکان معاصر شهری توسط متغیر های مستقل نظیر تعاملی-تکاملی و رویدادی می باشد.

جدول10- نکویی برازش

 

کای اسکوار

درجه آزادی

سطح معناداری

پیرسون

220/18

42

99/0

انحراف معیار

360/1

42

79/0

جدول شماره(10)، نتایج آزمون نکویی برازش مدل را نشان می دهد که چه مقدار نسبت درست نمایی برای بدست آوردن یک مدل خوب است. آمار کای اسکوار پیرسون نشان می دهد که آیا داده های مشاهده شده با مدل برازش شده همسازی دارد یا خیر؟ سطح معنی داری 99/0 و 79/0که بالای 05/0 است نشان می دهد که تمامی متغیرهای مستقل نظیر تعاملی-تکاملی و رویدادی قدرت تبیین مکان معاصر شهری را دارند.

6-6-2-آزمون فرضیه دوم

فرضیه دوم پژوهش عبارت است از به نظر می رسد بین بعد معنا میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز رابطه معناداری وجود دارد.

جدول11- ضرایب رگرسیون به ازای رگرسیون بعد معنا میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری

متغیر ملاک

متغیر پیش بین

ضرایب استاندارد بتا

t

سطح معناداری

مکان معاصر شهری

بعد معنا میان فرهنگی

314/0

001/102

000/0

314/0= R

254/0 R Square=

98/56 F=

000/0

جدول شماره(11) ، بعد معنا میان فرهنگی با مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز را  تصویر می­کشد. مقدار ضریب همبستگی چندگانه میان متغیر مستقل مذکور و مکان معاصر شهری برابر 314/0 است. مقدار ضریب تعیین 254/0بیان کننده تبیین 25 درصد این دو متغیر نسبت به همدیگر است. مقدار 98/56=F و سطح معنی­داری 000/0 تاثیر گذاری بعد معنا میان فرهنگی با مکان معاصر شهری نشان می دهد و بدین ترتیب مدل پژوهش تایید می­شود. از سوی دیگر مقدار ضرایب بتا نشان می­دهد که بین بعد معنا میان فرهنگی با مکان معاصر شهری رابطه معناداری وجود دارد.

جدول12- نتایج آزمون نسبت مدل

مدل

احتمال وارد شدن متغیر به ازای «لوگ لایکل هود»

مقدار کای اسکوار

درجه آزادی

معنی داری

مدل رهگیری

02/415

 

 

 

مدل نهایی

380/12

630/365

18

000/0

جدول شماره(12)، نشان می دهد مقدار آمار کای اسکوار 630/365 که حاصل تفاوت مقدار مدل صفر و مدل نهایی است. کمتر از سطح معنی داری 01/0 است و مدل نهایی توانسته است مدل صفر را بی اثر سازد و مدل مناسبی برای پیش بینی متغیر وابسته مکان معاصر شهری توسط متغیر های مستقل نظیر ماندگاری و جذب می باشد.

جدول 13- نکویی برازش

 

کای اسکوار

درجه آزادی

سطح معناداری

پیرسون

310/21

36

90/0

انحراف معیار

236/1

36

62/0

جدول شماره(13)، سطح معنی داری 90/0 و 62/0  که بالای 05/0 است نشان می دهد که تمامی متغیرهای مستقل نظیر ماندگاری و جذب قدرت تبیین مکان معاصر شهری را دارند.

6-6-3-آزمون فرضیه سوم

فرضیه سوم پژوهش عبارت است از: به نظر می رسد بین تمامی ابعاد میان فرهنگی با مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز رابطه معناداری وجود دارد.

جدول14- ضرایب رگرسیون ابعاد میان فرهنگی با مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز

متغیر ملاک

متغیر پیش بین

ضرایب استاندارد بتا

T

سطح معناداری

مکان معاصر شهری

 

ابعاد میان فرهنگی

514/0

61/38

000/0

514/0= R

365/0 R Square=

45/21 F=

000/0

جدول شماره(14)، معادله رگرسیون ابعاد میان فرهنگی را با مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز به تصویر می­کشد. مقدار ضریب همبستگی چندگانه میان متغیرهای مستقل مذکور و مکان معاصر شهری برابر با 514/0 است. مقدار ضریب تعیین 365/0 بیان کننده تبیین واریانس متغیر وابسته در جمعیت نمونه است. مقدار 45/21=F و سطح معنی­داری 000/0 بیانگر تایید مدل پژوهش و تاثیر گذاری ابعاد میان فرهنگی(ارتباط و معنا) با مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز است.

جدول15.نتایج آزمون نسبت مدل

مدل

احتمال وارد شدن متغیر به ازای «لوگ لایکل هود»

مقدار کای اسکوار

درجه آزادی

معنی داری

مدل رهگیری

09/589

 

 

 

مدل نهایی

213/56

360/275

14

000/0

جدول شماره(15)، نشان می دهد مقدار آمار کای اسکوار 360/275 که حاصل تفاوت مقدار مدل صفر و مدل نهایی است. کمتر از سطح معنی داری 01/0 است و مدل نهایی توانسته است مدل صفر را بی اثر سازد و مدل مناسبی برای پیش بینی متغیر وابسته مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز توسط مجموع متغیر های مستقل در تمامی ابعاد میان فرهنگی نظیر: بعد ارتباط (تعاملی-تکاملی و رویدادی) و بعد معنا (ماندگاری و جذب) می باشد.

جدول 16- نکویی برازش

 

کای اسکوار

درجه آزادی

سطح معناداری

پیرسون

721/29

19

321/0

انحراف معیار

895/6

20

635/0

جدول شماره(16)، سطح معنی داری 321/0 و 635/0که بالای 05/0 است نشان می دهد که مجموع متغیر های مستقل در تمامی ابعاد میان فرهنگی نظیر: بعد ارتباط (تعاملی-تکاملی و رویدادی) و بعد معنا (ماندگاری و جذب) می باشد.

6-7-تحلیل رگرسیون چند متغیره:

        تحلیل رگرسیون مرحله ای بعد از همبستگی است. در این پژوهش برای سنجش متغیرهای مستقل از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است در این رگرسیون چند متغیره متغیرهای مستقل به طور همزمان با متغیر وابسته سنجیده می شوند.

جدول شماره 17، شاخص های آماری رگرسیون متغیرهای مستقل و وابسته

روش ورود متغیرها

هم زمان

روش ورود متغیرها

هم زمان

ضریب همبستگی چندگانه

443/0

خطای معیار (خطای هم بستگی)

635/9

ضریب تعیین

326/0

تحلیل واریانس

986/0

ضریب تعیین تعدیل یافته

398/0

سطح معناداری

000/0

طبق جدول شماره(17)، مقدار (R) برابر است با 443/0اشاره دارد به همبستگی ساده بین دو متغیر و به عبارتی شدت همبستگی بین دو متغیر را نشان می دهد. همان طور که از مقدار R (همبستگی پیرسون بین دو متغیر) نمایان است، بین دو متغیر همبستگی وجود دارد. ضریب تعیین ( ) برابر با 326/0 بوده که دلالت بر نقش نسبتا پررنگ متغیرهای مستقل در تبیین واریانس متغیر وابسته دارد. که این ضریب نشان می دهد، 39 درصد از کل تغییرات متغیر وابسته مربوط به دو متغیر مستقل با نام های (ارتباط و معنا میان فرهنگی)، خواهد بود. مابقی این تغییرات تحت تأثیر متغیرهای خارج از مدل می باشد.

جدول شماره18، شاخص های آماری رگرسیون(انوا)

مدل

مجموع مربعات(SS)

درجه آزادی(df)

میانگین مربعات(MS)

آماره F

سطح معناداریSig

رگرسیونی

36/62

14

18/56

365/105

000/0

باقی مانده

113/17

4

36/43

 

 

کل

47/79

18

 

 

 

جدول شماره(18)، تحلیل عامل نام دارد. این جدول نشان می دهد که آیا مدل رگرسیون می تواند به طور معنا داری و مناسبی تغییرات متغیر وابسته را پیش بینی کند. برای بررسی معنا داری به ستون آخر جدول (sig) نگاه می کنیم. این ستون معنا داری آماری مدل رگرسیون را نشان می دهد که چنان چه میزان به دست آمده کمتر از 05/0باشد نتیجه می گیریم که مدل به کار رفته، پیش بینی کننده خوبی برای متغیر وابسته است.سطح معناداری000/0 که کوچکتر از 05/0 است.

جدول شماره 19- شاخص های آماری آزمون رگرسیون

متغیرهای مستقل

ضریب رگرسیون استاندارد نشده

خطای معیار رگرسیون استاندارد نشده(S.E)

ضریب رگرسیون استاندارد شده بتا( Beta)

مقدار آزمون

(t)

سطح معناداری

(sig)

مقدار ثابت

326/25

36/16

365/1

12/12

000/0

بعد ارتباط میان فرهنگی

315/0

36652/1

963/0

368/1

001/0

بعد معنا میان فرهنگی

983/0

15/32

842/1

169/13

000/0

مجموع شاخص های مکان معاصر شهری

725/0

975/0

365/1

458/17

000/0

جدول شماره(19)، اطلاعاتی را در مورد متغیر های پیش بین به ما می دهد. این جدول اطلاعات ضروری برای پیش بین متغیر وابسته را در اختیار ما قرار می دهد. مشاهده می کنیم که مقدار ثابت 326/25 و متغیر های مستقل(ابعاد ارتباط و معنا میان فرهنگی) در مدل معنا دار شده اند .ضریب رگرسیونی استاندارد شده یا (Beta) نشان گر میزان تاثیر تمامی متغیرهای مستقل بر روی مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز از نظر پاسخگویان می باشد.

6-8-مدلسازی معادلات ساختاری فرضیات پژوهش

دراین مدل با استفاده از نرم افزارSmart Pls3  میزان تاثیر کلیه متغیرهای پژوهش (تعاملی-تکاملی، رویدادی، ماندگاری، جذب) بر روی متغیر وابسته ایجاد مکان معاصر شهری توسط شهروندان بر اساس نظر سنجی از شهروندان ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز ارائه شده است.

 

 نمودار2- مدل معادلات ساختاری مربوط به تاثیر ابعاد میان فرهنگی بر مکان معاصر شهری

در این راستا، فرضیات اصلی مورد بررسی بار دیگر در قالب مدل معادلات ساختاری در نمودار (2) مورد بررسی قرار گرفتند و مسیر مدل ساختاری ارزیابی شد. آزمون هر فرضیه از طریق بررسی علامت، اندازه و معناداری آماری ضریب مسیر (بتا) بین هر متغیر مکنون با متغیر وابسته است. هر اندازه این ضریب مسیر بالاتر باشد تاثیر پیش بینی­کننده متغیر مکنون نسبت به متغیر وابسته بیشتر خواهد بود. از سوی دیگر، یافته­ها نشان می­دهد که مجموعه متغیرهای مستقل (عاملی-تکاملی، رویدادی، ماندگاری، جذب) بر روی متغیر وابسته مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز ارتباط دارند. به گونه ای که ضرایب مسیر نشان دهنده این مطلب است که متغیر مستقل معنا میان فرهنگی با هشت زیر گروه بیشترین تاثیر و قدرت تبیین را 608/0، بر روی متغیر وابسته مکان معاصر شهری دارد. همچنین از نظر پاسخگویان ، بعد ارتباط میان فرهنگی 572/0، به ترتیب در زیر مجموعه های ماندگاری و جذب کمترین تاثیر را بر روی مکان معاصر شهری دارد. لازم به ذکر است که در ارتباط با نشان دادن مدل اصلی پژوهش و ارتباط نهایی متغیر مستقل بر روی متغیر وابسته باید اضافه کرد که مجموعاً دو متغیر(ارتباط و معنا میان فرهنگی) مجموعا به اندازه813842/0 قدرت تببین متغیر وابسته مکان معاصر شهری در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز را دارد. با توجه به اینکه هدف از ترسیم معادلات ساختاری ارتباط دادن سازه های نظری با مدل تجربی پژوهش هست بنابراین مدل پژوهش به شکل زیر ارایه و ترسیم می گردد.

 

نمودار3- مدل نظری پژوهش

7-نتیجه‌گیری

7-1-نتایج توصیفی تک متغیره

برای ارزیابی و سنجش مکان معاصر شهری از شاخص میان فرهنگی استفاده شده است با توجه به نتایج پژوهش می­توان چنین عنوان کرد که:

-  عامل و شاخص معیار ارتباط میان فرهنگی دارای بالاترین میانگین 02/20 است. همچنین تمامی سطوح سه گانه از نظر پاسخگویان، بالاتر از حد متوسط قرار دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که از نظر پاسخگویان، شاخص های رویدادی و تعاملی-تکاملی در شاخص ارتباط میان فرهنگی در ناحیه یک از منطقه دو کلانشهر اهواز از بنیه نسبتا مناسبی برخوردار است.

- همچنین بر حسب دیگر نتایج پژوهش بیشترین میانگین مربوط به شاخص تعاملی-تکاملی با میانگین 71/3 بوده است و کمترین مقدار میانگین مربوط به شاخص رویدادی با میانگین 60/3 در ارتباط با توصیف بعد ارتباط میان فرهنگی و تجمیع این ابعاد در بین پاسخگویان سایت مورد مطالعه است.

- بیشترین میانگین مربوط به شاخص ماندگاری با میانگین 21/3 بوده است. همچنین کمترین مقدار میانگین به شاخص جذب با میانگین 72/2 در ارتباط با توصیف شاخص معنا میان فرهنگی در بین پاسخگویان است. بنابراین در بین تمامی ابعاد میان فرهنگی، بعد جذب در بین شهروندان از کمترین میانگین برخوردار است.

- بیشترین میانگین مربوط به شاخص رفتار و فعالیت با میانگین 29/3 بوده است، همچنین کمترین مقدار میانگین مربوط به شاخص رضایت مکانی با میانگین 296/2 در ارتباط با توصیف شاخص های سه گانه ایجاد مکان معاصر شهری از نظر پاسخگویان می باشد. بنابراین از نظر ایشان مهمترین عامل ایجاد مکان معاصر شهری به ترتیب، شاخص های رفتار و فعالیت، کیفیت محیط و رضایت مکانی است.

7-2-نتایج استنباطی پژوهش

نتایج پژوهش نشان می دهد که بین تمامی ابعاد میان فرهنگی با ایجاد مکان معاصر شهری در ناحیه یک منطقه دو کلانشهر اهواز رابطه معناداری وجود دارد. مدل پژوهش بیانگر تایید مدل پژوهش و تاثیر گذاری ابعاد میان فرهنگی(رابطه و معنا) با ایجاد مکان معاصر شهری است. چرا که این مدل نهایی توانسته است مدل صفر را بی اثر سازد و مدل مناسبی برای پیش بینی متغیر وابسته مکان معاصر شهری توسط مجموع متغیر های مستقل در تمامی ابعاد میان فرهنگی نظیر، بعد ارتباط (تعاملی-تکاملی و رویدادی ) و بعد معنا (ماندگاری و جذب) می باشد. همچنین نتایج آزمون نکویی برازش مدل نشان می دهد که چه مقدار نسبت درست نمایی برای بدست آوردن یک مدل خوب است. آمار کای اسکوار پیرسون نشان می دهد که آیا داده های مشاهده شده با مدل برازش شده همسازی دارد یا خیر؟ سطح معنی داری 321/0 و 635/0که بالای 05/0 است نشان می دهد که مجموع متغیر های مستقل در تمامی ابعاد میان فرهنگی نظیر بعد ارتباط (تعاملی-تکاملی و رویدادی ) و بعد معنا (ماندگاری و جذب) همساز می باشد.

8-جمع بندی و ارائه پیشنهاد ها:

با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر، بین تمامی ابعاد میان فرهنگی شامل معنا و ارتباط با ایجاد مکان معاصر شهری شامل رفتار و فعالیت، رضایتمندی و کیفیت محیطی در ناحیه یک منطقه دو کلانشهر اهواز، رابطه مستقیم و معناداری برقرار می باشد. طبق یافته های پژوهش های داخلی و خارجی تاکید بر الزام اخلاقی به برنامه ریزی و طراحی ویژه در مکان های معاصر چند فرهنگی یا میان فرهنگی شهری می باشد، بر این اساس برای دستیابی به مکان معاصر شهری در لبه ساحلی کیانپارس غربی شهر اهواز با وجود ظرفیت میان فرهنگی آن، اقداماتی از قبیل برگزاری همایش‌ها و کنفرانس‌ها، جشنواره‌های سالانه هنری-فرهنگی، همچنین برگزاری برنامه‌های فرهنگی، نمایشگاه‌ها و بازارهای فصلی جهت ارائه صنایع دستی و کالاهای هنری خوزستان، ایجاد فضاهای عمومی و ارائه مشوق‌های لازم از قبیل تخفیف‌های ویژه اقامت، خدمات رستوران‌ها، بلیط ارزان قیمت، تخفیف برای بازدید از بخش های فرهنگی سایت مورد مطالعه، تربیت نیروی انسانی متخصص جهت ارائه خدمات در زمینه‌های مختلف به گردشگران و جلب رضایت آنان، ایجاد بانک اطلاعاتی کامل به همراه اطلاع‌رسانی و معرفی بهتر جاذبه‌ها، ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها و برنامه‌های میان فرهنگی از طریق مختلف شبکه‌های مجازی، تورهای نمایشگاهی و چاپ پوسترها و کاتالوگ‌ها، از جمله راهکارهای موثر می باشند.

 

[1] log likelihood

[2] Chi-square

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessing the realization of contemporary urban space based on an intercultural approach; Case study of Kianpars west coast of Ahvaz

نویسندگان [English]

  • Ayoub Kahkesh 1
  • Behnaz Babaeimorad 2
1 Msc.Student of Urban Design, Department of Urban Planning, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
2 Assistant professor in urban planning, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Since every activity takes place in the human imagination, it is basically based on culture, and that activity is a function of the cultural characteristics of society, and this is the case in urban spaces. Every cultural area has a border (physical, political or cultural). Khuzestan province has long been the circulation of ethnic groups with different dialects, rituals and subcultures. Accordingly, the purpose of this study is to evaluate several central categories including contemporary urban location, intercultural dimensions and the coastal strip of western Kianpars in Ahvaz. The statistical population of the study is district one of the two districts of Ahvaz with a population of 4957 people. Using the Morgan table method, 355 people, both men and women, were selected by simple random sampling to respond to the research tool. In order to test the research hypotheses, structural equation modelling has been used. The results of the present study show that contemporary urban space with an intercultural approach is a two-dimensional concept with different dimensions. In this study, using the studies conducted, the intercultural dimensions of place including events, interactive-evolutionary, absorption and persistence in the form of two concepts of intercultural communication and meaning in the field of contemporary urban space with dimensions of behaviour and activity, environmental quality, spatial satisfaction Using SPSS and PLS-SMART3 statistical software, the hypotheses are tested in combination and then a model is created. The results showed that there is a significant and direct relationship between the independent intercultural variable and the dependent variable of contemporary urban location.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intercultural Approach
  • Contemporary Urban Location
  • Structural Equations
  • West Kianpars Coastline
  • Ahvaz
  1. بابائی مراد، بهناز، حسین، ذبیحی و حمید ماجدی (1397)،"مدل سازی معادله ساختاری ابعاد مکان با رویکرد بینافرهنگی"پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری، دوره:6 ، شماره: یک.
  2. بشیر، حسن؛ اسمعیلی، محمدصادق و سرافراز، حسین(1394). مذاکره بین المللی به عنوان ارتباطی میان فرهنگی، فصل نامه مطالعات میان فرهنگی، دوره10، شماره 24، 41-9.
  3. براتی، ناصر(1394). تعریفی معناشناسانه-معماری از مکان، مطالعه موردی: زبان فارسی، هنر و تمدن شرق، شماره 8، صص از 3 تا 10
  4. پاکزاد، دکتر جهانشاه (١٣٨٦): سیر اندیشه ها در شهرسازی از کمیت تا کیفیت؛ شرکت عمران شهرهای جدید، تهران
  5. پورموسوی، سید‌ موسی‌ و همکاران (1387). سازماندهی سیاسی فـضا و نـواحی فـرهنگی و کارکردی در‌ ایران‌، فصلنامه‌ ژئو پلیتیک، سال چهارم، شماره سـوم، پائیـز و زمستان
  6. جانپرور، محسن؛ صالح­آبادی، ریحانه و صالح­آبادی، مژگان(1395). مفهوم‌سازی و شناخت مرزها، حریم ها و محدوده ها در شهرها، جغرافیای سیاسی، بهار 1395، شماره 3، صص 83 تا 111
  7. جردن، تری ج و راونتری، لستر(1380). مقدمه ای بر جغرافیای فرهنگی، سیمین تولایی و محمد سلیمانی، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات
  8. خستو، مریم, حبیب، فرح (1395) رویکردی تحلیلی به تاثیر کالبد شهر بر فرهنگ با تاکید بر بافت شهری؛ مطالعه موردی: شهر قزوین، مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره 26
  9. رفیعیان، مجتبی و خدائی، زهرا(1388). بررسی شاخص ها و معیارهای موثر بر رضایتمندی شهروندان از فضاهای عمومی شهری، فصلنامه راهبرد، دوره18، شماره 53، 227 تا 248.
  10. رضوانی، محمدرضا و احمدی، علی(1388). مکان و نقش فرهنگ در شکل گیری هویت مکانی، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، سال دهم، دوره سوم، شماره ششم، 45تا 68.
  11. شکویی، حسین(١٣٨٧). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری، انتشارات سمت، تهران
  12. شوای، فرانسوا(1375). شهرسازی از تخیل تا واقعیت، ترجمه سید محسن حبیبی، انتشارات دانشگاه تهران
  13. شـولتز‌، کریستین نوربرگ‌(1388). روح مکان به سوی پدیدارشناسی معماری، تـرجمه‌ی‌ مـحمد رضا شیرازی، انتشارات رخ‌دادنو
  14. طرح راهبردی توسعه و عمران( جامع) شهر اهواز، سازمان مسکن و شهرسازی استان خوزستان، شرکت مهندسین مشاور معماری و شهرسازی عرصه، 1390
  15. فروتن، منوچهر(1394). ارزیابی دلبستگی به مکان: تبیین عوامل و شاخص ها، مطالعات محیطی هفت حصار، پاییز 1394، شماره 13 صص 63 تا 76
  16. فکوهی، ناصر(1383). انسان شناسی شهری، نشر نی، تهران
  17. لطیفی، غلامرضا و دبیری، علی(1389) شهر مجازی و هویت شهری،کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره36
  18. مدنی پور، علی(1379). طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیند اجتماعی و مکانی، ترجمه فرهاد مرتضایی، انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری: تهران
  19. نقی­زاده، محمد و امین­زاده، بهنار(1380). فضای کیفی، معماری و شهر، نشریه نامه فرهنگ، تابستان 1380، شماره 40، صص146تا163
  20. نوربرگ شولتز، کریستیان(1353). هستی، فضا و معماری، ترجمه ی مهندس حسن حافظی، انتشارات تهران.
  21. نساج، حمید(1392). دیگری فرهنگی، بنیانی برای تعاملات میان فرهنگی؛ مقایسه دیدگاه بیرونی با برتون، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره ششم، شماره2، 112-91.
  22. نوری مکرم، امیر، (1397)، نقش دلبستگی به مکان در هویت بخشی به رودخانه های درون شهرها نمونه موردی (رودخانه کارون)، فصلنامه علمی تخصصی مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری، سال اول، شماره دو
  23. ودادی، احمد و اخلاقی نسب، حسین(1392). خودنمایی مثلث گفتگوگستری، تنش زدایی و احترام متقابل در میان شاخص های ارتباطات میان فرهنگی، مجله مدیریت فرهنگی، سال هفتم، شماره بیستم، 30-19.
  24. هارت، ویلیام بی(1385). روابط بین فرهنگی چیست؟، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، سال اول، شماره 1.
  25. همتی، مرتضی و امیری، آذرنوش،(1395)،تعامل شهر اهواز با رود کارون، فصلنامه منظر، دوره: 8، شماره: 37
  26. Abdul Qadeer, M., Kumar Agrawal, S.(2011) Multicultural planning performance in US and Canadian cities, Canadian Journal of Urban Research, Volume 20, Issue 1, Supplement pages 131-155.
  27. Barati, Nasser (2015). Semiotic-cultural Definition of “Place” (Case Study: Persian Language), Journal of the Art and civilization of the ORIENT, 3(8), 3-10 (In Persian).
  28. ُ SH ؛ Islami.Y & Sayad.N (2015). The logic of the Becology of place, a modelof thought for urban landscape development, case study: Tehran’s Farahzad River-valley, Urban Ecosyst DOI 10.1007/s11252-015-0445-9.
  29. Bigdeli, Zahed and Sharifi, Somayeh (2008). An Introduction into the Concept of place, Library and Information Science, 11(4), 239-254(In Persian).
  30. Christopher M. Raymond a, Gregory Brown b, Delene Weber (2010). The measurement of place attachment: Personal, community, and environmental connections, Journal of Environmental Psychology 30 (2010) 422e434
  31. Dirksmeier, P. Heibrecht, I. Mackrodt, U (2014). Situational places: Rethinking geographies of intercultural interaction in super-diverse urban space Geografiska Annaler. Series B, Human Geography, Taylor & Francis, Ltd, Vol. 96, No. 4 (DECEMBER 2014), pp. 299-312 (14 pages).
  32. James, S. (2012). Indigeneity and the intercultural city. Postcolonial Studies, Taylor & Francis.
  33. Kottak, P.C. (2002). Anthropology: The Exploration of Human Diversity, McGraw-Hill Higher Education Publication, United States.
  34. Pitzl, Gerald R., (2004). Encyclopedia of human geography, Greenwood, London Low S.M., Altman I. (1992). Place Attachment. In: Altman I., Low S.M. (Eds) Place Attachment. Human Behavior and Environment (Advances in Theory and Research), vol 12. Springer, Boston, MA.
  35. Saitta, D. (2020).  Intercultural Urbanism City Planning from the Ancient World to the Modern Day. Bloomsbury Academic.
  36. Schwemmer, Oswald (2005), Kulturphilosophie.Eine medientheorertische Grundlegung, Wilhelm Fink Verlag, München
  37. Wallin, L. (1998) Stranger on the green in A. Light and J.M. Smith (Eds) Philosophy and Geography II: The Production of Public Space. Lanham, MD, Rowman & Littlefield.
  38. Wimmer, Franz Martin (1990), Interkulturelle Philosophie. Geschichte und Theorie, Passagen Verlag, Wien
  39. Zapata-Barrero, R. (2020), Intercultural Citizenship in the Post-Multicultural Era, SAGE Publications Ltd.
  40. M (2017). Assessment of urban identity through a matrix of cultural landscapes, Cities Volume 74, April 2018, Pages 21-31