نوع مقاله : علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری،گروه شهرسازی، پردیس هنر های زیبا، دانشگاه تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری،گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 دانشجوی کارشناسی ارشد منطقه ای،گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
تازه های تحقیق
با تحلیل و بررسی نتایج بدست آمده می توان گفت که میزان ارتباط حس تعلق شهروندان ساکن در محدوده با المان های بصری موجود، پایین و با عوامل فردی و اجتماعی نظیر مشارکت در برنامه ریزی محله خود بالا می باشد. پژوهش براین فرض استوار بود که هویت شهروندان بسته به موقیت اجتماعی آنها متفاوت است و هیچ هویت واحد شهری نمیتواند نقش بازنمایی کامل تمام شهروندان را ایفا کند، از این رو هویتهای واحد چه از لحاظ تئوریک و چه در عمل با فقدان دموکراسی شهری و برنامهریزی شهری غیر دموکراتیک و از بالا قابلیت حیات دارند. از طرف دیگر سعی شد نشان داده شود که فقدان فضایی برای بازنمایی هویتهای مختلف شهروندان باعث از بین رفتن حس تعلق آنان و در آینده باعث وجود مشکلاتی مانند وندالیسم در شهر میگردد. این پژوهش نشان داد که برای ایجاد حس تعلق در میان ساکنین محله میدان فلسطین تهران، بیش تر از عوامل ادراکی و بصری که ریشه در هویت تاریخی و اسلامی آن دارد، عوامل فردی و اجتماعی، نظیر مشارکت در سطوح مختلف برای برنامه ریزی و تصمیم گیری درباره محله خود بر حس تعلق مکانی مردم تاثیر می گذارند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Approaches that define identical and one-dimensional forms of identity practically try to establish the dominant ideology of societies. In other words, the foundation of a city, which is represented by different designs, landscapes and tastes, through a matching tool called ideology, forms the foundation of construction and the body of the city in general. . In fact, two identities, one artificial and the other arising from the history, culture and civilization of a society, are created. Artificial identity tries to impose itself on various identities, so it works with a sensitive trick that is considered a value in Islamic societies. The approach of Islamic or Iranian-Islamic identity is the same value that with the widespread presence in urban spaces and especially in their body, has somehow been faced with tastes and other values and identities. The sense of belonging of this individual is "a complex combination of meanings, symbols and environmental qualities that a person or group consciously or unconsciously perceives of a particular place. Cultures as well as prevent the creation of sufficient facilities for the formation of space by citizens, which does not create a sense of belonging to space, resulting in the emergence of urban vandalism and other negative consequences. He studied its production because every form of social organization produces an environment that is a consequence of the social relations that this method of social organization has, because of the many differences of each social group or class, the ideology that underlies any identity. It is different, so in a city the existence of different identities, each with its own principles and beliefs, is quite conceivable, because ideology is a picture of the mental relationship of people with the real conditions inferred from their lives. It is basically a decentralized concept with multiple identities Each identity and ideology imposes its identity on other identities according to the power that its bearers have in the structure of society. Hence, one can never speak of "national identity" or "Iranian-Islamic identity" without ignoring all the contradictions and differences within the concept of "nation" or the different tendencies regarding the concept of "religion" and their identity. Removed from space. But on the other hand, human society is composed of classes, social groups, religions, etc., which is a social matter created by the interaction of these forces, but these forces exist unequally, and this creates power relations. Thus, the definition of a single identity for a city is not the "values that govern a society" but the values of the ruling class of society. This form of organizing the city eliminates various identity groups from shaping the city and producing space. In this research, the necessity of recognizing the factors that are responsible for the production of space has been shown and an attempt has been made to examine the role of institutions and discourses that dominate the production of space. The overall goal of this project is to show the relationship between the sense of belonging and the factors and social relations and elements of Islamic cities that form the space and to examine the nature of these social relations. In this regard, data collection is based on field perception based on popular questionnaires. The sample size in this study was 93 through Cronbach's alpha formula. Since only one neighborhood was studied in this study and more than two variables were selected for measurement, there were 4 options for analyzing this study, which included analysis of covariance, repeated measures variance, multivariate regression, and factor analysis. Which was analyzed by Smart PLS software. The studied variables are divided into two categories: individual and social factors and perceptual and visual factors. Analyzing the results, it can be said that the relationship between the sense of belonging of citizens living in the area with the existing visual elements is low and with individual and social factors such as participation in planning their neighborhood is high. The research was based on the assumption that the identity of citizens varies depending on their social status and no single urban identity can play the role of a complete representation of all citizens, so single identities both theoretically and in practice with the lack of urban democracy and urban planning. They are undemocratic and viable from above. On the other hand, it was tried to show that the lack of space to represent the different identities of citizens will cause them to lose their sense of belonging and in the future will cause problems such as vandalism in the city. This study showed that in order to create a sense of belonging among the residents of Palestine Square neighborhood of Tehran, more than perceptual and visual factors rooted in its historical and Islamic identity, individual and social factors, such as participation at different levels for planning and decision making. They influence people's sense of place in their neighborhood.
کلیدواژه‌ها [English]
رویکرد هایی که صورت هایی یکسان و یک بعدی از هویت را تعریف می کنند، عملا سعی دارند ایدئولوژی مسلط بر جوامع را استوار سازند. به دیگر سخن، رو بنای یک شهر که توسط طراحی ها، مناظر و سلیقه های متفاوت نمایان می شود، از طریق یک ابزار همسان ساز که ایدئولوژی نام دارد، زیر بنا و اساس ساخت و ساز و به طور کلی کالبد شهر را شکل می دهد. در واقع دو هویت که یکی تصنعی و دیگری برخاسته از تاریخ و فرهنگ و تمدن یک جامعه می باشد، به وجود می آیند. هویت تصنعی سعی در تحمیل خویش به هویت های متنوع دارد، از این رو با ترفندی حساس که یک ارزش در جوامع اسلامی به حساب می آید، دست به کار می شود. رویکرد هویت اسلامی یا ایرانی اسلامی همان ارزشی است که با حضور گسترده در فضا های شهری و به خصوص در کالبد آن ها، به نوعی با سلایق و دیگر ارزش ها و هویت ها رو به رو گردیده است. حس تعلق حاصل این همانی فرد با "ترکیب پیچیده ای از معانی، نمادها و کیفیت های محیطی است که شخص یا گروه به صورت خود آگاه یا ناخودآگاه از یک مکان خاص ادراک می کند. در نتیجه این یک نواختی و همسان سازی مانع پویایی شهرو تکثر فرهنگ ها و همینطور مانع ایجاد امکانات کافی برای شکل دهی به فضا توسط شهروندان می‌شود که باعث عدم ایجاد حس تعلق به فضا و در نتیجه ظهور وندالیسم شهری و پیامدهای منفی دیگر می گردد. از این رو برای شناخت این مشکل ابتدا باید فضا و سیاست های تولید آن را مطالعه کرد زیرا هر شیوهای از سازمانده‌ای اجتماعی، محیطی را تولید می‌کند که پیامد روابط اجتماعی‌ای است که این شیوه سازماندهی اجتماعی در اختیار دارد. به دلیل تمایز های بسیار زیاد هر گروه یا طبقه اجتماعی، ایدئولوژی که زیر بنای هر هویتی می باشد متفاوت است، بنابراین در یک شهر وجود هویت های گوناگون که هر کدام اصول و عقاید خاص خود را داشته باشند کاملا متصور است، چرا که ایدئولوژِی تصویری از رابطه ی ذهنی افراد با شرایط واقعی استنباط شده از زندگی اشان است. از این رو هویت شهری اساساً یک مفهوم مرکز زدوده و دارای هویت های چندگانه است که هر هویت و ایدئولوژی، بنا به قدرتی که حاملان آن در ساختار جامعه دارند هویت خود را بر دیگر هویت ها تحمیل می‌کند. از این رو هیچ گاه نمی توان از "هویت ملی" یا "هویت ایرانی اسلامی" سخن گفت بدون اینکه تمام تضادها و تفاوت های درون مفهوم "ملت" یا گرایش های مختلف در خصوص مفهوم "دین" را نادیده گرفت و هویت آن ها را از فضا حذف کرد. اما در طرف دیگر جامعه انسانی تشکیل شده از طبقات، گروه های اجتماعی، مذهبی و... می باشد که این امر اجتماعی بر اثر برهم کنش این نیروها خلق شده است اما این نیروها به صورت نابرابر وجود دارند و این باعث ایجاد روابط قدرت می شود از این رو تعریف هویت واحد برای یک شهر نه "ارزش های حاکم بر یک جامعه" بلکه ارزش های طبقه حاکم بر جامعه می باشد. این شکل از سازماندهی شهر باعث می شود گروه های هویتی مختلف از شکل دهی شهر و تولید فضا حذف شوند.
در این پژوهش لزوم شناخت عواملی که تولید فضا را بر عهده دارند نشان داده شده و سعی شده نقش نهاد ها و گفتمان‌‌‌ها مسلط بر تولید فضا مورد بررسی قرار بگیرد. هدف کلی که در این پروژه دنبال شد نشان دادن رابطه حس تعلق با عوامل و روابط اجتماعی و المان های شهر های اسلامی که فضا را شکل می‌دهند و بررسی ماهیت این روابط اجتماعی است. از این نظر جمع آوری اطلاعات بر پایه برداشت میدانی بر اساس پرسشنامه های مردمی است. حجم نمونه در این پژوهش، از طریق فرمول آلفای کرونباخ، 93 عدد تعیین گردید. از آن جهت که فقط یک محله در این پژوهش بررسی و بیش از دو متغییر برای سنجش انتخاب شده بود، برای انجام تحلیل این پژوهش 4 گزینه موجود بود که شامل آنالیز کوورایانس، واریانس با اندازهگیری های مکرر، رگرسیون چند متغیره و تحلیل عاملی می شدند که به وسیله نرم افزار Smart PLS تحلیل گردید. متغییر های مورد بررسی به دو دسته عوامل فردی و اجتماعی و عوامل ادراکی و بصری تقسیم بندی شده است.
)