%0 Journal Article %T الگویابی میانوار در خانه‌های بومی شرق گیلان %J فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط %I دکترپرویز اکبری شاپا:9782-2716 %Z 9782-2716 %A میرمیران, سیده مهدیه %A ملک افضلی, علی اصغر %A کریمی فرد, لیلا %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 3 %N 9 %P - %! الگویابی میانوار در خانه‌های بومی شرق گیلان %K الگوی فضایی %K الگوی ساماندهی فضایی %K میانوار %K خانه‌های بومی گیلان %R 10.22034/(jrupa-ei).2022.303772.1094 %X میانوار واسطی است که در میانه دو فضای دیگر، آنها را به هم ربط داده و در دسترس یا دیدرس می‌سازد. خانه‌های بومی شرق گیلان برمبنای نحوه قرارگیری در اقالیم میانه به چهار دسته جلگه‌ای، دشتی، کوهپایه‌ای و کوهستانی تقسیم می‌گردند. هدف پژوهش حاضر تبیین الگوهایی برای «میانوار» در خانه‌های بومی مناطق جلگه‌ای و کوهپایه‌ای شرق گیلان است. این تبیین می‌تواند الگوهای ویژه‌ای از ساماندهی فضایی در این خانه‌ها را نشان دهد؛ و نقشی که میانوارها در برقراری روابط دیدرسی و دسترسی داشته‌اند را روشن سازد. فرضیه پژوهش این است که میانوارها نقش بنیادی در ساماندهی فضایی خانه‌های بومی داشته‌اند. گونه پژوهش، تفسیری-تاریخی است؛ چرا که به کشف و تبیین روابط میانوارِ شماری خانه در گذشته می‌پردازد. در این راستا نخست با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند شماری از خانه‌های بومی برگزیده شده‌ و الگوهای فضایی و ساماندهی فضایی میانوار در آنها با رویکردی کیفی و تحلیلی شناسایی شده‌اند؛ سپس با رویکردی تحلیلی ویژگی‌های همانند و الگوهای مشترکشان در شمار نمونه‌ها بدست داده شده است و در گام پایانی جایگاه میانوار در الگوهای ساماندهی فضایی بهینه در این مناطق شناسایی و تبیین گردیده‌اند. نتایج نشان داده است که ایوان و پلکان پرکاربردترین گونه میانوار در خانه‌های این مناطق بوده‌اند؛ در این میان ایوان جنوبی افزون بر دارا بودن شکل و ویژگی‌های کالبدی ویژه، سهمی مهم در دیدرسی و دسترسی میان اتاق‌های خانه و تالار با فضای بیرون را برعهده داشته‌اند، این در حالی است که ایوان شمالی در نمونه‌ها مشاهده نشده است. پلکان نیز میانواری پرکاربرد در ارتباطدهی میان بیرون-درون و درون-درون در خانه‌های این نواحی بدست آمد و در خانه‌های دوطبقه در تمامی موارد پلکان با ایوان دسترسی مستقیم داشته است. %U