دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
تدوین راهکارهای طراحی آرکیتایپی در نیایشگاههای ایران از منظر پدیدارشناسی
1
22
FA
نگین
امینی
0000-0002-2234-3640
دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
amininegin0@gmail.com
حامد
مضطرزاده
استادیارگروه معماری، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
hamed.moztarzadeh@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2022.301112.1092
عدم توجه به معنا در معماری معاصر، انسان را بیش از پیش تشنه ارتباط با حقیقت وجود و پالایش روح کرده است و فضا بستری است برای رفع این مشکل. چنانچه فضا برگرفته از ریشههای وجودی و سرشار از معنا باشد میتواند به مثابه پلی محکم او را به حق تعالی برساند. نیایشگاه یکی از این فضاهاست که صرفنظر از کالبد زمینی خود، هدفی فرازمینی دارد، لذا بایستی در معماری آن، معنا نقش اصلی را عهدهدار باشد و این هدف اتفاق نمیافتد مگر با معماری آرکیتایپی. بنابراین این پژوهش درصدد آنست که با روش ترکیبی(کیفی-کمی) از منظر پدیدارشناسی به شناختی از راهکارهای طراحی آرکیتایپ در نیایشگاههای ایران برسد تا بناهای مقدسی که با استفاده از این دستاوردها ساخته میشوند بتوانند از طریق ارتباط با ناخودآگاه جمعی انسان و گسترهای از تاریخ بشریت، سبب ارتباط مخلوق با منبع الهی شوند. در تحقیق پیشرو، نخست نظریههای صاحبنظران درخصوص آرکیتایپها مورد بررسی قرار گرفته، سپس با روش کیفی، معیارهای بدست آمده در چارچوب نظری، در نمونههای موردی ارزیابی و از طریق آن پرسشنامه ای تنظیم و پس از امتیازدهی آنها توسط متخصصین، از تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار Spss استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که معیارهای آرکیتایپی همگی دارای معنای مستتر بوده و بهرهبردن از آنها هم در قالب (کالبد و عملکرد) و هم (نشانه و معنا) سبب ایجاد نیایشگاههایی میشود که توانایی برقراری ارتباط با ناخودآگاه جمعی را دارند، درنهایت براین اساس راهکارهایی برای طراحی نیایشگاهها تدوین گردید.
راهکار طراحی,آرکیتایپ,کهنالگو,نیایشگاه,پدیدارشناسی
https://www.ei-journal.ir/article_143178.html
https://www.ei-journal.ir/article_143178_fd785e66e9eabb21f6a7375fd13238b2.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
تبیین راهکارهای انطباق پذیری نماهای ساختمان های مسکونی شهر تهران با بستر فرهنگی
23
40
FA
مهرناز
قمشلویی
معماری،دانشکده هنر و معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب،تهران،ایران
mehrnaz.aa.64@gmail.com
آویده
طلایی
گروه معماری،دانشکده هنر و معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب،تهران،ایران
a.talaei@wtiau.ac.ir
10.22034/(jrupa-ei).2022.309113.1097
امروزه در بسیاری از شهرهای ایران از جمله شهر تهران، هماهنگی مطلوبی میان نمای ساختمان ها با بستر فرهنگی-اجتماعی و نیز هویت آن شهر وجود ندارد که این مهم باعث اغتشاشات بصری متعدد و آسیب های روانی فراوان بر شهروندان و کاربران ساختمان ها می گردد. پژوهش پیش رو با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی در پی آن است تا به تبیین و اولویت بندی راهکارهایی به منظور ارتقا انطباق پذیری نما ساختمان های مسکونی شهر تهران با بستر فرهنگی و هویت شهر بپردازد.بدین منظور بعد از بررسی و تبیین مولفه های هویت مطلوب در منظر شهری و نیز راهکارهای تحقق فرهنگ در نماهای شهری به ارزیابی عوامل داخلی و خارجی تاثیر گذار بر انطباق نماهای شهری با بستر فرهنگی بر پایه تکنیک سوات پرداخته و در نهایت پرسشنامه هایی را در اختیار متخصصان حوزه معماری و شهرسازی قرار داده تا بدین منظور به اولویت بندی راهکارهای انطباق پذیری ساختمان های مسکونی در شهر تهران با بستر فرهنگی بپردازد.یافته ها نشان می دهند که بهره گیری از مصالح به جهت خاطره انگیزی و هویت بخشی به ساکنین با مقدار آماره تی 3.24، توجه به الگوهای رفتاری ساکنین با مقدار آماره تی 3.45 و بهره مندی از ارزش های تاریخی در محدوده به عنوان نشانه با مقدار آماره تی 3.84 بیشترین تاثیر را به منظور هویت بخشی به ساختمان ها و انطباق هرچه بیشتر نمای ساختمان های مسکونی با بستر فرهنگی شهر ایفا می کنند.
ساختمان مسکونی,نمای شهری,فرهنگ,هویت
https://www.ei-journal.ir/article_143362.html
https://www.ei-journal.ir/article_143362_10af31d22421a0457236622c7645d48c.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
ارائه راهکارهای طراحی فضاهای شهری زیستپذیر شاد در راستای ارتقای کیفیت زندگی
41
54
FA
کیانوش
حسنی
استادیار گروه معماری، گروه معماری،دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدیادگار امام(ره)، شهر ری،ایران
k_hasani78@yahoo.com
مرجان
بهاری نژاد
کارشناس ارشد معماری، مدرس گروه معماری،دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدیادگار امام(ره)، شهر ری، ایران
marjanbaharinezhad@ymail.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.283930.1076
امروزه با افزایش جمعیت و آلودگی فزاینده، در اکثر کشورهای توسعهیافته، زیستپذیری به عنوان یک اصل در چهارچوب پایداری مطرح میگردد. زیستپذیری به معنای قابلیت یک محیط با تأمین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد محیطی در راستای شکوفایی توانمندیهای شهروندان است. استدلال میشود که ارزیابی زیستپذیری، میتواند با ارائه یک روش قابلتوصیف، برای ارزیابی محیطهای شهری و کیفیت آنها، با رویکردهای گوناگون به اجرای برخی از برنامههای جدید شهری کمک کند. <br />خلق فضای شاد شهری نیز به عنوان یکی از خواستههای متخصصان در چند دهۀ اخیر مطرح بوده است. از اینرو توجه به مباحثی مرتبط با کیفیت زندگی شهری و زیستپذیری به عنوان یک نیاز اساسی در جوامع توسعهیافته احساس میشود. احساس رضایت و شادی از شاخصههای اساسی زندگی فردی و اجتماعی محسوب میشود، که رابطۀ مستقیمی با شرایط زندگی و ارتباطات اجتماعی دارد. در این پژوهش فضاهای شهری و ارتباط بین این فضاها از طریق مولفههایی نظیر انعطافپذیری، خوانایی، تنوع کالبدی و نفوذپذیری ارزیابی شد. <br />مفهوم زیستپذیری و ارزشیابی عوامل فوق مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس مبانی نظری و تئوریهای ارائه شده از طرف صاحب-نظران و همچنین مطالعات انجام شده در رابطه با شهر خوب، راهکارهایی(که در بخش یافتهها به آن اشاره شده است) معرفی شد که میتوانند تا حدی در مرتفع کردن مشکلات و ایجاد فضای شهری خوشایند برای ساکنان مفید واقع گردند. با درک نیازهایی که در محیط شهری متوجه مادران و کودکان آنها است و در نظر گرفتن فضاهایی جهت گذراندن اوقات فراغت، ایجاد فضایی امن برای استفاده از دوچرخه که ضمن ایجاد فضای جمعی مناسب و اعمال تنوع به روشهای مختلف در شهر از میزان آلودگی هوا نیز می-کاهد، مسیریابی راحت و غیره که هر کدام زیر مجموعهای از مولفههای شهری کارا میباشند، راهکارهای حاصله هستند.
"زیستپذیری","کیفیت زندگی"," فضای شهری شاد"
https://www.ei-journal.ir/article_139794.html
https://www.ei-journal.ir/article_139794_ea7dc68b512ee9fa1a579bc3c4ca4551.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
ارزیابی طرح های بازآفرینی شهر تهران با تاکید بر میزان تاثیرگذاری آنها در فرایند دستیابی به توسعه پایدار شهری
FA
محمد رضا
اراسته طالشمکایل
گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد تهران مرکز
mohamadreza.arasteh@gmail.com
10.22034/(JRUPA-EI).2021.287781.1082
این مطالعه با هدف ارزیابی طرح های بازافرینی و تاثیر انها در دست یابی به توسعه پایدار شهری شکل گرفته است. به این منظور 4 طرح بازافرینی در تهران مورد بررسی قرار گرفته است که با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. در مجموع 107 شاخص در چهار جنبه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست پذیری استخراج شده است. میانگین نمره کیفیت 4 طرح بازافرینی مورد بررسی در جنبه تهیه طرح 17.5 از 50 است، نمره کیفیت اجرا طرح ها توسط شهرداری به طور متوسط 16.8، که نشان می دهد طرح هایی که در حال حاضر در حال حاظر مورد بررسی قرار گرفته اند. این نمرات به اندازه کافی مفاهیم اساسی پایداری شهری را منعکس نمی کند. به طور کلی نتایج نشان می دهد که در اکثر طرح ها با توجه به رویکرد های موجود تمرکز بر شاخص های خاصی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد شاخص های بخش انرژی و حمل و نقل پایدار حد اقل نمرات را به خود اختصاص داده اند. همچنین در بخش اجرای این طرح ها هم نتایج ضعیف براورد شده است. همچنین نتایج تحلیل آماری PLS نیز نشان می دهد که ابعاد اصلی در این تحقیق از نظر کارشناسان، بر بعد کالبدی به عنوان مهمترین متغییر تمرکز دارد. همچنین بعد کالبدی با 4.229 بیشترین سطح عاملی و متغییر اقتصادی با 1.195 کمترین سطح عاملی را در دست یابی به توسعه پایدار در بطن طرح های بازافرینی به خود اختصاص داده اند همچنین متغییر های زیست پذیری با سطح عاملی3.459 و اجتماعی فرهنگی 2.678 با سطح عاملی در رتبه های دوم و سوم قرار گرفته اند. با توجه به نتایج مشخص است که نهاد های متولی این امر باید سیاست های همسویی را در تهیه و اجرای این طرح ها در پیش بگیرند.
بازافرینی شهری,توسعه پایدار,بافت فرسوده و ناکارامد,شهر تهران
https://www.ei-journal.ir/article_142094.html
https://www.ei-journal.ir/article_142094_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
تبیین اصول واستوشاسترا در طراحی مراکز طب مکمل آیورودا
FA
نگار
فتوحی
دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی آپادانا
negrafotouhi@icloud.com
خسرو
موحد
دانشیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
kmovahed@iaushiraz.ac.ir
امیررضا
ارزاقی
مربی گروه معماری، موسسه آموزش عالی آپادانا
amir.r.arzaghi@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2022.302013.1093
بشر امروزی در طول مدت زندگی خویش در اثر ناآرامیها و نگرانیها، بیشتر از گذشته به آرامش نیازمند بوده است. امروزه اشتیاق به استفاده از روشهایی در جهت پیشگیری از بیماریها، از جمله استفاده از روشهای کلگرایانه طب مکمل، بیش از پیش در میان شهروندان محبوبیت داشته است. آیورودا، ترکیب دقیقی از علم و هنر زندگی سالم را به نحوی برای شهروندان به ارمغان آورده که علاوه بر این که در بهبود سبک زندگی آنها موثر واقع گشته، در بازگرداندن حیات به زندگی آنها، ایجاد احساس آرامش روحی-روانی و بهبود وضعیت جسمانی آنها نیز بسیار حائز اهمیت فراوانی واقع گردیده است. بنابراین، علاوه بر آن که آیورودا موجبات هماهنگی دنیای داخلی و دنیای خارجی انسانها را فراهم آورده، کیفیت زندگی روزمرهی شهروندان را بهبود بخشیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، روشی توصیفی-تحلیلی بوده است. روش گردآوری اطلاعات نیز، باتوجه به بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای یا مطالعات اسنادی بوده است. از دیگر سو، در این پژوهش هدف از بررسی کیفی نظریات ارائه شده تبیین اصول و مولفههای دانش آیورودا در طراحی مراکز طب مکمل بوده که با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی میسر گردیده است. نتیجه آنکه، استفاده از اصول واستوشاسترا که نمود معماری آیورودا بوده، متشکل از توجه به اصول استفاده از فرمهای ساده و نیز اصول جهات جغرافیایی بوده که در طراحی مراکز طب مکمل آیورودا موثر و مطلوب واقع گردیده و زمینه را جهت بازیابی سلامتی روحی-روانی و جسمانی شهروندان فراهم آورده است.
دانش زندگی,معماری,واستوشاسترا,محیط شفابخش,سلامت
https://www.ei-journal.ir/article_143840.html
https://www.ei-journal.ir/article_143840_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
7
2021
08
23
الگوشناسی و هویت سازمان فضایی- کالبدی تکیه معاون المک کرمانشاه
FA
حدیث
علی محمدی
همدان، جهاد دانشگاهی، گروه معماری
alimohamadihadiss6363@gmail.com
حسن
سجادزاده
0000-0002-3989-9389
همدان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی
sajadzadeh@basu.ac.ir
10.22034/(jrupa-ei).2022.270931.1060
تکایای ایرانی که مظهر پیوند بین زمان،مکان ومردم هستند بعنوان تنها فضاهای باز شهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی مسلمین منحصر به فرد می باشند. شناخت ویژگیهای معماری وبکارگیری اصول طراحی در چنین بناهایی می تواند در تداوم کالبدی یک فرهنگ در محیط ونیزهویت بخشی به شهر ایرانی کمک موثری نماید. مقاله وپژوهش فوق به دو پرسش پاسخ میدهد:اول اینکه چه عواملی در شکل گیری کالبد تکیه معاون الملک دخیل بوده است؟ودوم:آیا در شکل گیری تناسبات،استخوان بندی،وفضاهای معماری تکیه الگوی خاصی حاکم بوده است؟برای رسیدن به این هدف،تحلیل بصورت فرمی در زمینه تناسبات ،دسترسیها وسلسله مراتب اجزای تشکیل دهنده تکیه مورد بررسی قرار گرفته است تا از این طریق هدف نگارش این مقاله که بررسی الگوشناسی سازمان فضایی-کالبدی تکیه معاون الملک در شهر کرمانشاه است، محقق گردد.لذا برای انجام پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده.ابزارهای گردآوری داده ها:مطالعات کتابخانه ای،مطالعات اسنادی شامل: بررسی نقشه های موجود،مشاهدات میدانی ، اندازه گیری ابعاد واندازه ها وتطبیق نقشه های موجود با یافته ها بوده که نتیجه آن رسیدن به الگوی اصلی بنا واستخراج الگوی اولیه آن پیش از احیا ومرمت می باشد.نتایج پژوهش نشان می دهدپیروی از طرح حیاط مرکزی با توجه به شرایط اقلیمی سرد منطقه ولذا توجه به مسأله درون گرایی یکی از عوامل تأثیرگذاردر شکل گیری کالبدی این اثر ارزشمنداست که به کمک عوامل دیگری همچون نسبت فضاهای باز به بسته ،هم پیوندی فضایی،وضوح،توازن، و سلسله مراتب فضایی در اجزای این اثر تاریخی باعث شده تا با توجه به آنکه اجزای این بنا در زمانهای مختلف به هم الحاق شده اند،اما استخوان بندی وپیکر بندی منسجمی در کالبد تکیه دیده شود.
تکیه معاون الملک,الگو شناسی,کرمانشاه,فضایی,کالبدی
https://www.ei-journal.ir/article_143899.html
https://www.ei-journal.ir/article_143899_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf