دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
بررسی رابطه شهرهای اسلامی مرتبط با هویت شهری و حس تعلق شهروندان (نمونه موردی میدان فلسطین، تهران)
1
20
FA
سامان
بیات ترک
0000-0002-4357-4245
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری،گروه شهرسازی، پردیس هنر های زیبا، دانشگاه تهران، ایران
saman.bayat@ut.ac.ir
علی
اتحادی
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری،گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
ettehadi.u.a.r@gmail.com
عرفان
نمکی
دانشجوی کارشناسی ارشد منطقه ای،گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
me.namaki@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.287671.1079
رویکردهایی که سعی در تعریف هویت واحد برای طراحی نما و منظر شهر دارند عملاً هویت شهر را که از برخورد چند هویت، سلیقه، ارزش و... به وجود میآید، با تعریف یک هویت واحد که در نهادهای دارای قدرت تعریف میشوند، تبدیل به شهر تک هویتی و یکسان میکند. هدف کلی که در این پروژه دنبال شد نشان دادن رابطه حس تعلق با عوامل و روابط اجتماعی و المان های شهر های اسلامی که فضا را شکل میدهند و بررسی ماهیت این روابط اجتماعی است. از این نظر جمعآوری اطلاعات بر پایه برداشت میدانی بر اساس پرسشنامه های مردمی است. از آن جهت که فقط یک محله در این پژوهش بررسی و بیش از دو متغییر برای سنجش انتخاب شده بود، برای انجام تحلیل این پژوهش 4 گزینه موجود بود که شامل آنالیز کوورایانس، واریانس با اندازهگیریهای مکرر، رگرسیون چند متغییره و تحلیل عاملی میشدند که به وسیله نرم افزار Smart PLS تحلیل گردید. متغییر های مورد بررسی به دوسته عوامل فردی و اجتماعی و عوامل ادراکی و بصری تقسیم بندی شده است. با تحلیل و بررسی نتایج بدست آمده می توان گفت که میزان ارتباط حس تعلق شهروندان ساکن در محدوده با المان های بصری موجود، پایین و با عوامل فردی و اجتماعی نظیر مشارکت در برنامه ریزی محله خود بالا می باشد.
هویت شهری,حس تعلق,مولفه های حس تعلق,حس مکان,شهرسازی اسلامی
https://www.ei-journal.ir/article_135483.html
https://www.ei-journal.ir/article_135483_14ec56ddbca97cf5c1ce57291c0ae4e4.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
جایگاه ورودی در معماری بناهای بومی بندرلنگه
21
39
FA
حامد
محمدی مزرعه
0000-0003-0861-7614
کارشناس ارشد معماری،دپارتمان مهندسی معماری و ساختمان، دانشکده بندرعباس، دانشگاه فنی و حرفه ای، هرمزگان، ایران
hmm.mohammadi@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.283161.1074
آنچکه از معماری ایران قابل فهم می باشد عناصر، فضاها و ساختارهایی از معماری بومی است که بواسطه درک معماران قدیم در بناها ساخته و پرداخته شده و از آنجاییکه ورودی یک بنا ارتباط دهنده فضای اندورنی و بیرونی می باشد، در جهت بررسی این موضوع بصورت کیفی با شناخت عناصر(روزن ها، المان ها، کوبه زنانه و مردانه و سردر ورودی)، فضاهای معماری(جلوخان، دالان ورودی و خواجه نشین یا پیر نشین) و ساختارهای معماری بومی ( رنگ جداره ها، تناسبات و ارتباطات فضایی ورودی در بناهای بومی) و بصورت کمی جهت اثبات پایداری و شناخت عملکردی بودن یا نبودن ورودی بناها به تحلیل نور و سرعت جریان باد جذبی در بین بناهای بومی در خیابان شهید بهشتی شهر بندر لنگه که مجموعه ای از 168 بنای سنتی با قدمت بالای 70 سال پرداخته شده است، بطوریکه در این پژوهش با بهره گیری از دقیق ترین دستگاه های اندازه گیری به ارزیابی داده هایی از جمله نورسنجی و سرعت سنجی جریان باد جذبی ورودی بناها در تیرماه(ماه اوج گرمای حاکم) در منطقه بندرلنگه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایجی که براساس بررسی متغییرها بر روی فضای ورودی بناها صورت گرفته بیان کننده محیطی است که توانسته با بهره گیری از عوامل پایدار با شناخت عناصر، فضاها و ساختارها در معماری بومی به شرایطی از معماری دست یابد که در آن توجه خاصی به عامل عملکردی یعنی آسایش و حفظ حریم ها در پهنه اقلیمی گرم و مرطوب بندرلنگه شده است.
ورودی,پایداری,عناصر,فضاها,ساختار,بندرلنگه
https://www.ei-journal.ir/article_135489.html
https://www.ei-journal.ir/article_135489_3aa02c34b43d974b34732fecac97ca2a.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
بررسی اصول معماری ایرانی در مسکن روستایی (نمونه موردی: روستای کلامو شاهرود )
40
52
FA
ساجده
خراباتی
0000-0001-5224-0709
1- مربی گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
sajede_kharabati@yahoo.com
سارینا
سرشکی
کارشناسی معماری دانشگاه علم و فرهنگ تهران
memar_1385@yahoo.com
مصطفی
ساهری
کارشناسی معماری دانشگاه علم و فرهنگ تهران
sajede.kharabati@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.303953.1095
اصول معماری ایرانی برگرفته از فرهنگ و ارزش های این مرز و بوم می باشد. این اصول از گذشته، در مسکن روستایی ایران وجود داشته است. اما امروزه تحولات اجتماعی و اقتصادی، تغییراتی را در الگوی معماری مسکن روستایی ایجاد کرده و در معماری امروز به اصول معماری ایرانی کمتر توجه شده است. در این میان معماری مسکن روستایی قدیم واجد معیارها و شاخص های ارزشمندی است که می تواند پس از شناسایی و تحلیل، در طراحی الگوی مسکونی جدید مورد بهره برداری قرار گیرد. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اصول معماری ایرانی در مسکن روستایی است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور ابتدا با مطالعه منابع کتابخانه ای اصول معماری ایرانی (مردم واری،خودبسندگی،نیارش،پرهیز از بیهودگی و درون گرایی) مشخص شده و سپس با مطالعه میدانی، نمود این اصول در چهار الگوی شاخص مسکن روستای کلامو شاهرود بررسی گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که الگوهای شاخص مسکن روستای کلامو منطبق بر اصول معماری ایرانی بوده و در همه الگوها نمودی از این اصول و مولفه های آن دیده می شود. در اصل مردم واری مولفه پرهیز از تشخص و تأمین نیاز ساکنین و در اصل پرهیز از بیهودگی اعتدال در تزئینات و میانه روی در وسعت بنا و در اصل درونگرایی نهی از اشراف و ایجاد خلوت به طور ویژه در روستای کلامو مورد توجه بوده است. در نهایت استخراج الگو بر اساس اصول معماری ایرانی و مولفه های آن برای مسکن معاصر روستا ارائه شده است.
اصول معماری,معماری ایرانی,مسکن روستایی,روستای کلامو شاهرود
https://www.ei-journal.ir/article_139793.html
https://www.ei-journal.ir/article_139793_417b0e45d62717d80ba42a1c3588aa01.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
ارزیابی منظر فرهنگی با تمرکز بر میراث طبیعی با ادغام روش های DEMATEL وANP ؛ مورد پژوهی: کناره ساحلی رود کارون شهر اهواز
73
53
FA
بهناز
بابائی مراد
0000-0002-3428-5118
استادیارگروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
ur.behbm@yahoo.com
آنوش
اسکندری
مدرس گروه شهرسازی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
anoosh.es@gmail.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.269849.1058
منظر فرهنگی مبتنی بر میراث طبیعی بر نمونه برجسته ای که دربرگیرنده ممتازترین پدیده ها، اشکال یا صورت های طبیعی و روندهای مهم جاری اکولوژیکی، تکامل بیولوژیکی و تعامل انسان با محیط طبیعی اش را به نمایش می گذارد، تکیه دارد. از این رو مسیر ساحلی رود کارون در کلاشهر اهواز در جایگاه یک میراث طبیعی غنی دربردارنده تمامی ارکان و البته پتانسیل منظر فرهنگی مطلوب می باشد که متاسفانه در دهه های اخیر مغفول مانده است. در این پژوهش با هدف دستیابی به مهمترین معیارهای مربوط به منظر فرهنگی-طبیعی به ایجاد نمودار شبکه ای روابط بین معیاری، اوزان دهی و نرمال نمودن آن ها از طریق شیوه ترکیبی تکنیک چند معیاره تصمیم گیری DEMATEL-ANP میپردازد. نتایج ابتدایی پژوهش از شیوه DEMATEL نشان می دهد، 13 مورد از 23 معیار، مهمترین معیارهای موضوع می باشند. از این میان، 8 مورد تأثیرگذار (مثبت) و 15 مورد از معیارهای تأثیرپذیر (منفی) است که 66% از خوشه " تفسیر عمیق از مناظر طبیعی" (2 از 3 معیار) دارای مقادیر مثبت هستند. همچنین مهمترین و تاثیرگذارترین معیار" ارزش زیستگاهی" از خوشه " عملکرد و بهره وری" است. در ادامه بر اساس نتایج ANP اگر چه مهمترین معیارها مربوط به خوشه " تفسیر عمیق از مناظر طبیعی" بوده اما ایجاد تمایز در خوشه " عملکرد و بهره وری" است. در پایان، یافته های ماتریس حد به دست آمده، رویکرد طبیعی در سه گانه (طبیعی، انسانی و انسان ساخت) در ایجاد منظر طبیعی مبتنی بر میراث طبیعی در نمونه موردی ساحلی رود کارون صحه میگذارد.
منظرفرهنگی,میراث طبیعی,نوار ساحلی رود کارون,DEMATL-ANP
https://www.ei-journal.ir/article_135482.html
https://www.ei-journal.ir/article_135482_9749bcfcd406dd26ce6afdb8624f16f2.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
مروری بر امکان تحقق و تاثیرگذاری گردشگری حیات وحش با رویکرد احداث سافاری پارک در حریم کلانشهر مشهد
87
74
FA
هادی
طاهری
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری،گروه شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
haditahri22@gmail.com
مرتضی
رضازاده
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری،گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
mortezarezazadeh23@gmail.com
شیما
فیروزبخت
دانشآموخته کارشناسی ارشد طراحی شهری،گروه شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
firouzbakht.sh@gmail.com
نوید
سعیدی رضوانی
استادیار گروه شهرسازی،واحد قزوین،دانشگاه آزاد اسلامی،قزوین،ایران
navidsaeidirezvani@yahoo.com
10.22034/(jrupa-ei).2021.282247.1073
گستردگی فعالیت در حوزه گردشگری حیات وحش منجر به نیازهای مختلف و متفاوتی میشود. برای عموم مردم، بعضی از انواع گردشگری حیات وحش نسبت به انواع دیگر جذابیت بیشتری دارند، با این حال، به دلیل حساسیت و شکنندگی منابع، لازم است به نحوه عملکرد گردشگری حیات وحش بیش از هر مورد دیگر توجه نشان داده شود. لذا هدف پژوهش حاضر شناخت و درک بهتر امکان تحقق و تاثیرگذاری گردشگری حیات وحش با رویکرد احداث سافاری پارک در حریم کلانشهر مشهد است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی، به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و روش جمعآوری دادهها و اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی است. در سطح توصیفی از جدول میانگین و ... برای توصیف دادهها و در سطح استنباطی برای متغیرهای مقایسهای از آزمون کای اسکوئر استفاده شد. نتایج یافتهها نشان داد در ابعاد مختلف محیطی، اقلیمی، ترافیکی، کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و ... امکان احداث سافاری پارک در مشهد حریم جنوبی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون کای اسکوئر نشان داد که که گردشگری حیات وحش با رویکرد احداث سافاری پارک بیشترین تاثیر را در افزایش تنوع در شیوههای گذراندن اوقات فراغت در منطقه خواهد داشت. بنابراین آزمون کای اسکوئر تفاوت معنادار(کمتر از 05/0) بین فراوانیهای مشاهده شده و مورد انتظار حاصل شده از جامعه مورد مطالعه را به خوبی نشان داد.
سافاری پارک,امکان تحقق,گردشگری حیات وحش,مشهد
https://www.ei-journal.ir/article_138924.html
https://www.ei-journal.ir/article_138924_3dc83cb45c4ebe6445f1f0589cfacf6c.pdf
دکترپرویز اکبری
شاپا:9782-2716
فصلنامه پژوهشی شهرسازی و معماری هویت محیط
9782-2716
2
6
2021
05
22
مروری بر مفاهیم انتقال، دگرگونی و تغییرات محیط شهری و نسبت و ارتباط آن ها با یکدیگر
107
88
FA
حسین
کاشی
دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده پردیس بین المللی فارابی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
kashihsn@yahoo.com
مریم
محمدی
دانشیار گروه طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
maryam_alen_esfand@yahoo.com
میترا
حبیبی
دانشیار گروه طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران،
habibi@art.ac.ir
10.22034/(jrupa-ei).2021.297745.1090
تغییرات محیط شهری بهمنظور ایجاد شرایط مطلوب زندگی، فرآیندی همیشگی، مداوم، بلندمدت و دارای اثرات طولانی و وسیع در تکامل شهرها میباشد. شهرها با هدف ایجاد یک محتوا و معنای جدید، بارها دستخوش دگرگونیها، تغییرات و در-نهایت انتقال به ساختاری دیگر به صورت ارادی و یا غیرارادی میشوند. اما آنچه در مفاهیم انتقال، دگرگونی و تغییر مشخص نیست، مفهوم شناسی و جایگاه و رابطه میان آنها، انواع، ابعاد و اهداف هر یک از آنها میباشد. به طوریکه مفاهیم مذکور در بسیاری از پژوهشها به جای یکدیگر استفاده میشوند. بازیابی و معرفی نقش هر یک از اجزای متشکله انتقال، دگرگونی، تغییرات شهری و همچنین تاثیر و رابطه آنها بر یکدیگر را میتوان بهعنوان هدف اصلی پژوهش دانست. براین اساس در این نوشتار به روش توصیفی و تحلیل محتوا و با استنتاج نتایج کاربردی، بر پایه مرور متون و اسناد مرتبط، به بررسی آراء و نظرات صاحبنظران پرداخته میشود. همچنین برای دستیابی به یافتهها از روش فراترکیب بهعنوان نوعی از روش فرامطالعه استفاده شده است. پی بردن به تفاوتها و جایگاه هر یک از مفاهیم دگرگونی، انتقال و تغییرات شهری و همچنین به انواع فرآیند تغییرات شهری و روابط آنها با یکدیگر از یافتههای پژوهش میباشد. درنهایت اینگونه میتوان بیان نمود که انتقال باعث ایجاد دگرگونیهای گوناگون شهری در ابعاد مختلف کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیستمحیطی میگردد که خود منجر به بروز تغییرات شهری نمایان و نهان وسیع در ابعاد مطرح شده است. پس تغییرات شهری جزء پویا و جدایی ناپذیری از انتقال و دگرگونی شهری میباشند.
انتقال,دگرگونی,تغییرات محیط شهری,شهر
https://www.ei-journal.ir/article_139792.html
https://www.ei-journal.ir/article_139792_11a0252c528589750cbea7f7e1c28390.pdf